"မဂၢင္ရွစ္ပါး ျမတ္တရား" (Eightfold path )

[၁] သမၼာဒိ႒ိ-မွန္ကန္တဲ့အျမင္[Right View ]ဟူသည္ ဆင္းရဲအမွန္ကုိသိတာ၊ဆင္းရဲေၾကာင္းအမွန္ကုိသိတာ၊ ဆင္းရဲခ်ဳပ္ရာ အမွန္ကုိသိတာ၊ဆင္းရဲခ်ဳပ္ရာသုိ႔ေရာက္ေၾကာင္းအမွန္ကုိသိျခင္းကုိပင္ သမၼာဒိ႒ိ-မွန္ကန္တဲ့အျမင္ရွိရမည္ဟုဆုိလိုျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ [တနည္း] သစၥာေလးပါး ျမတ္တရားကုိသိျခင္းကိုပင္ သမၼာဒိ႒ိ-မွန္ကန္တ့ဲအျမင္ရွိျခင္းဟုေခၚပါတယ္။

[၂]သမၼာသကၤပၸ-မွန္ကန္တဲ့အၾကံ၊ေကာင္းျမတ္တဲ့အၾကံ[Right Intentions ]ဟူသည္ ကိေလသာကာမ၊၀တၳဳကာမေတြမွာလြတ္ေျမာက္ရန္ၾကံစည္စိတ္ကူးျခင္း၊ သူတစ္ပါးတို႔ကုိ မဖ်က္ဆီးရန္ၾကံစည္စိတ္ကူးျခင္း၊သူတစ္ပါးတုိ႔ကုိ မညဥ္းဆဲရန္ ၾကံစည္စိတ္ကူးျခင္းကုိ သမၼာသကၤပၸ-ေကာင္းျမတ္တဲ့အၾကံ၊မွန္ကန္တဲ့အၾကံရွိျခင္းဟုေခၚပါတယ္။


[၃]သမၼ၀ါစာ-မွန္ကန္ေသာစကားကုိဆုိျခင္၊ေကာင္းတဲ့စကားကိုဆုိျခင္း[Right Speech ]ဟူသည္ ၀စီဒုစရုိက္ေလးပါးမွေရွာင္ၾကဥ္ျခင္းကုိပင္ သမၼာ၀ါစာ-မွန္ကန္တဲ့စကား၊ေကာင္းျမတ္တဲ့စကားရွိျခင္းဟုေခၚပါတယ္။

[၀စီဒုစရုိက္ (၄)ပါးဟူသည္-၁။ မုသာ၀ါဒ-မဟုတ္မမွန္ေျပာဆုိျခင္း၊ ၂။ပိသုဏ၀ါစာ-ေခ်ာပစ္ကုန္းတုိက္ျခင္း၊
၃။ဖရုသ၀ါစာ-ၾကမ္းတမ္းေသာစကားကုိေျပာျခင္း၊ ၄။သမၹပၸလာပ-အက်ိဳးမရွိ သိမ္ဖ်င္းေသာစကားကိုေျပာျခင္းတုိ႔ပင္ျဖစ္ပါသည္။]

[၄]သမၼာကမၼႏၱ-မွန္ကန္ေသာအျပဳအမူ၊ေကာင္းတဲ့အမူကုိသာျပဳတာ[Right Action ]ဟူသည္ ကာယဒုစရုိက္သုံးပါးတုိ႔မွေရွာင္ၾကဥ္ျခင္းကိုပင္ သမၼာကမၼႏၱ-မွန္ကန္ေသာအျပဳအမူရွိျခင္းဟုေခၚပါသည္။
[ကာယဒုစရုိက္ (၃)ပါးဟူသည္-၁။ပါဏာတိပါတ-သူ႔အသက္သတ္ျခင္း၊ ၂။အဒိႏၷာဒါန-အရွင္မေပးသည့္ဥစၥာကုိယူျခင္း၊၃။ကာေမသုမိစၦာစာရ-ကိေလသာတုိ႔မွ မွားေသာအားျဖင့္က်င့္ျခင္းတုိ႔ပင္ျဖစ္ပါတယ္။]

[၅]သမၼာအာဇီ၀-မွန္ကန္ေသာအသက္ေမြးျခင္း၊ေကာင္းတဲ့အသက္ေမြးျခင္း[Right Livelihood ]ဟူသည္ မေကာင္းမူဒုစရုိက္ ခုနစ္ပါးတုိ႔ျဖင့္ အသက္ေမြးျခင္းမွေရွာင္ၾကဥ္ျခင္းကုိပင္ သမၼာအာဇီ၀-မွန္ကန္ေသာအသက္ေမြးျခင္းဟုေခၚပါတယ္။ [မေကာင္းမူဒုစရုိက္(၇)ပါးဟူသည္ အထက္ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ ကာယဒုစရုိက္(၃)နွင့္ ၀စီဒုစရုိက္(၄)ပါးျဖစ္ပါတယ္။]

[၆]သမၼာ၀ါယမ-မွန္ကန္ေသာအားထုတ္ျခင္း၊ေကာင္းတဲ့အားထုတ္ျခင္း[Right Effort ]ဟူသည္ မျဖစ္ေသးတဲ့ အကုသုိလ္တရားေတြကို မျဖစ္ေအာင္၊ ျဖစ္ျပီးတဲ့အကုသုိလ္တရားေတြကုိ ပယ္ရန္၊မျဖစ္ေသးတဲ့ကုသုိလ္တရားေတြကို အစဥ္အျမဲ ပုိတုိးပြားေအာင္အားထုတ္ျခင္းကိုပင္ သမၼာ၀ါယမ-မွန္ကန္ေသာအားထုတ္ျခင္းဟုေခၚပါတယ္။
[၇]သမၼာသတိ-မွန္ကန္ေသာသတိရွိျခင္း၊ေကာင္းစြာ မေမ့မေလ်ာ့ျခင္း[Right Concentration ]ဟူသည္ ကုိယ္ကာယ၊ ခံစားမူေ၀ဒနာ၊ စိတ္၊နီ၀ရဏစေသာတရားမ်ား၌ မိမိစိတ္တည္ေနေစရန္ မေမ့မေလ်ာ့ျခင္းကိုပင္ သမၼာသတိ-မွန္ကန္ေသာသတိရွိျခင္းဟုေခၚပါတယ္။

[၈]သမၼာသမာဓိ-မွန္ကန္ေသာတည္ၾကည္ျခင္း၊ေကာင္းစြာ တည္ၾကည္ျခင္း[Right mindfulness ]ဟူသည္ ပထမစ်ာန္၊ဒုတိယစ်ာန္၊တတိယစ်ာန္၊စတုတၳစ်န္မ်ားကုိသမၼာသမာဓိ-မွန္ကန္ေသာတည္ၾကည္ျခင္းဟု ေခၚပါတယ္။

မဂၢင္ရွစ္ပါး ျမတ္တရားကုိအနွစ္ခ်ဳပ္လွ်င္ သီလ,သမာဓိ, ပညာဆုိျပီသိကၡာသုံးရပ္ရပါတယ္။
ပညာမဂၢင္[၂]ပါး-သမၼာဒိ႒ိ၊သမၼာသကၤပၸ
သီလမဂၢင္[၃]ပါး-သမၼာ၀ါစာ၊သမၼာကမၼႏၦ၊သမၼာအာဇီ၀
သမာဓိမဂၢင္[၃]ပါး-သမၼာ၀ါယမ၊သမၼာသတိ၊သမၼာသမာဓိ
သီလ,သမာဓိ,ပညာဆုိတဲ့သိကၡာသုံးပါးကုိအနွစ္ခ်ဳပ္လွ်င္ အပၸမာဒတည္းဟူေသာမေမ့မေလ်ာျခင္း သတိတစ္ခုပဲရပါတယ္။
ျမတ္ဗုဒၶက အဂၤုတၱရနိကာယ္မွာလဲ စုႏၵီသုတၱန္ကုိေဟာထားပါေသးတယ္။ စုႏၵီမင္းသမီးေလးက ျမတ္ဗုဒၶကုိေမးခြန္းေလးခုေမးပါတယ္။ အရွင္ဘုရား!
[၁]ဘယ္လိုဗုဒၶကုိ ၾကည္ညိဳမွ ဘ၀ေကာင္းရာေရာက္မွာလဲဘဳရား?
[၂]ဘယ္လိုဓမၼကုိ ၾကည္ညိဳမွ ဘ၀ေကာင္းရာေရာက္မွာလဲဘုရား?
[၃]ဘယ္လိုသံဃာကုိ ၾကည္ညိဳမွ ဘ၀ေကာင္းရာေရာက္မွာလဲဘုရား?
[၄]ဘယ္လိုသီလကုိ ျဖည့္က်င့္မွ ဘ၀ေကာင္းရာေရာက္မွာလဲဘုရား? ဆုိျပီး ေမးခြန္းေလးခုေမးထားပါတယ္။
အဲဒီအထဲမယ္မွ နံပါတ္[၂]ခုကုိ ပဲျမတ္ဗုဒၶေျဖျပသလို ေျပာျပသြားပါမယ္။ ျမတ္ဗုဒၶေျဖပုံေလးက-ခ်စ္သမီး စုႏၵီ ျပဳျပင္အပ္ေသာ သခၤတတရားရွိသမွ် အားလုံးတုိ႔ထက္ အဂၤါရွစ္ပါးရွိေသာ မဂၢင္ရွစ္ပါးကအျမတ္ဆုံးပဲ၊ မဂၢင္ရွစ္ပါးကုိ ၾကည္ညိဳသူတုိ႔သည္ အျမတ္ဆုံးဓမၼ၌ ၾကည္ညိဳျခင္းပဲ၊ အဲဒီမဂၢင္ရွစ္ပါးကုိ ၾကည္ညိဳသူတုိ႔သည္ မေနရလုိေသၾကတဲ့အခါ ဘ၀ေကာင္းကုိရမယ္၊
မေကာင္းတဲ့ဘုံဘ၀ကုိမေရာက္နုိင္ဘူးလို႔ေျဖလိုက္ပါတယ္။
ဒီေနရာမွာမဂၢင္ရွစ္ပါးကုိၾကည္ညိဳတယ္ဆုိတာ လိုက္နာက်င့္သုံးတာကုိေျပာခ်င္တာပါ။ ျမတ္ဗုဒၶေဟာၾကားခဲ့ေသာတရားေတာ္ေတြထဲမွာ မဂၢင္ရွစ္ပါးကအျမတ္ဆုံးလို႔ ဒီသုတၱန္ေလးက မီးထြန္းျပေနပါတယ္။ စာဖတ္သူအားလုံးကို မဂၢင္ရွစ္ပါးအေၾကာင္းကုိ ေကာင္းေကာင္းသိေစခ်င္တာရယ္၊ ေကာင္းေကာင္းၾကည္ညိဳေစခ်င္ေသာေၾကာင့္
မဂၢင္ရွစ္ပါး ျမတ္တရားေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ဒီေဆာင္းပါးေလးကုိေရးသားလိုက္ရျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
ျမတ္ဗုဒၶခ်မွတ္ခဲ့ေသာလမ္းမေပၚ၌ သူေတာ္စင္အားလုံး အေရာက္လွမ္းနုိင္ၾကပါေစ..။
လျပည့္၀န္း[သာစည္]
(“ဆရာေတာ္ လျပည့္၀န္း[သာစည္] ၏သီလဂုဏ္,သမာဓိဂုဏ္,ပညာဂုဏ္ ,တို႔ကို ပူေဇာ္ၾကည္ညိဳေသာအားျဖင့္,ဆရာေတာ္ေရးသားသည့္တရားေတာ္တစ္ပုဒ္ကိိုျပန္လည္မွ်ေ၀ဓမၼဒါနျပဳ
ျခင္းျဖစ္ပါသည္)
ခ်မ္းသာပါေစ၊ေအးၿငိမ္းပါေစ၊
သံသရာ၀ဋ္ဆင္းရဲမွ..လြတ္ေျမာက္ၾကပါေစ။
ဘ၀တုသဗၺမဂၤလာ
(ည.ည.တ)
nyinyitindrums@gmail.com
(09-445108754)
မွတ္ခ်က္။ ။ ဤဘေလာ့ဘ္ပို႔စ္အား မဖတ္ရေသးသူမ်ား၏ဗဟုသုတအက်ိဳးငွာရည္႐ြယ္၍
မွ်ေ၀ဓမၼဒါနျပဳျခင္းၿဖစ္ပါသည္။ဖတ္ၿပီး, သိၿပီးသူမ်ား , အတြက္ အႏူးအညြတ္ ေတာင္းပန္ပါသည္။